پولیپ روده بزرگ؛ علائم، دلایل و خارج کردن آن

پولیپ روده بزرگ یک توده خوش‌خیم (تومور غیر سرطانی یا نئوپلاسم) است که در ناحیه جداره داخلی روده بزرگ تشکیل می‌شود. پولیپ می‌تواند در نواحی مختلف مسیر گوارش ایجاد شود، اما در اکثر موارد احتمال مشاهده آن در ناحیه کولون (روده بزرگ) بیشتر است. پولیپ‌ها از نظر اندازه با یکدیگر متفاوت هستند و می‌توانند از کمتر از یک چهارم اینچ تا چند اینچ قطر داشته باشند.

ظاهر پولیپ‌ها شبیه برآمدگی‌های کوچک است که در ناحیه داخل روده بزرگ ایجاد شده و بخشی از فضای داخل روده (حفره روده) را پر می‌کنند. گاهی اوقات پولیپ روده به صورتی رشد می‌نماید که ظاهری شبیه به قارچ پیدا می‌کند. این شرایط در حالی است که برخی از انواع پولیپ‌ها ممکن است مسطح باشند. بسیاری از افراد ممکن است با ایجاد پولیپ در نقاط مختلف روده بزرگ مواجه شوند.

برخی از این پولیپ‌ها ممکن است دارای سلول‌های سرطانی باشند، هرچند پولیپ‌ها در اکثر موارد خوش‌خیم و غیر سرطانی است. با ما همراه باشید تا درباره پولیپ روده بزرگ، علائم و نحوه خارج کردن آن صحبت کنیم.

انواع پولیپ روده بزرگ کدامند؟

پولیپ‌های کوچک معمولاً علائم خاص برای فرد به همراه ندارند، اما ایجاد پولیپ‌ روده بزرگ می‌تواند باعث خونریزی از ناحیه مقعد، مدفوع خونی، یبوست، اسهال یا درد برای بیمار شود. پولیپ‌ها می‌توانند در همه نقاط روده بزرگ تشکیل شده و از نظر اندازه و ظاهر با توجه به نوع آن‌ها متفاوت باشند. سه نوع اصلی پولیپ‌ها به شرح زیر هستند:

🔷 پولیپ غده‌ای: این نوع پولیپ در اکثر موارد در بین افراد مشاهده شده و حدود 75 درصد تمام انواع پولیپ‌های روده بزرگ را تشکیل می‌دهند. در صورتی که این پولیپ‌ها بزرگ‌تر از 5 میلی‌متر باشند، ریسک سرطانی شدن آن‌ها به‌طور مشخص افزایش پیدا می‌کند.

🔷 هایپرپلازی: این نوع پولیپ کوچک‌تر از 5 میلی‌متر است و در موارد نادر سرطانی می‌شود.

🔷 التهابی: این نوع پولیپ در نتیجه کولیت اولسراتیو (ulcerative colitis) یا ابتلا به بیماری کرون (crohn’s desease) ایجاد شده که باعث زخم روده شده و معمولاً خوش خیم است.

در مواردی که ایجاد پولیپ روده بزرگ یا کولون تشخیص داده شود، احتمالاً پزشک به شما توصیه می‌کند به منظور جلوگیری از سرطانی شدن، پولیپ برداشته شود. به این منظور اکثر پولیپ‌ها را می‌توان از طریق کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی از روده بزرگ خارج کرد.

این شرایط در حالی است که ممکن است لازم شود برای از بین بردن سایر پولیپ‌ها از جریان الکتریکی یا عمل جراحی استفاده شود. در هنگام خارج کردن پولیپ با عمل جراحی اغلب از لاپاروسکوپی استفاده می‌شود تا به این ترتیب جراحت ایجاد شده در محل جراحی و دوره ریکاوری بیمار حداقل گردد.

بیشتر بخوانید: درمان ورم روده

دلایل ایجاد پولیپ روده بزرگ

به نظر می‌رسد ترکیبی از شرایط محیطی و عوامل ارثی می‌تواند با تشکیل پولیپ روده بزرگ ارتباط داشته باشد. برای مثال سیگار کشیدن، چاقی، مصرف الکل، مصرف غذاهای دارای سطح چربی بالا، مصرف گوشت قرمز، و نیز مصرف کم فیبر همگی می‌توانند با خطر ابتلا به پولیپ روده ارتباط داشته باشند. توجه داشته باشید ریسک ابتلا به سرطان روده بزرگ برای افراد سیگاری به‌طور مشخص به مدت حداقل 10 سال پس از ترک سیگار افزایش پیدا می‌کند.

علاوه بر این برخی تغییرات ژنتیک با ابتلا به پولیپ کولون و سرطان روده بزرگ ارتباط دارند. مهم‌ترین عامل ریسک ایجاد این مشکل بالا رفتن سن فرد از 50 سال می‌باشد. سابقه فامیلی ابتلا به پولیپ کولون و سرطان روده بزرگ نیز می‌تواند ریسک ایجاد پولیپ را افزایش دهد. علاوه بر این، افرادی که قبلاً به پولیپ کولون یا سرطان روده مبتلا شده‌اند نیز در معرض ریسک بالاتر مواجه شدن دوباره با این مشکل قرار دارند. علاوه بر این، برخی از موارد نادر پولیپ یا سرطان نیز ریشه فامیلی داشته و ریسک دچار شدن به این مشکل را در سنین پایین به‌طور مشخص افزایش می‌دهند.

علائم ایجاد پولیپ روده بزرگ

در اکثر موارد پولیپ روده بزرگ علائم خاص برای بیمار به همراه ندارد و به همین خاطر لازم است وضعیت فرد به‌طور منظم توسط پزشک تحت معاینه قرار گیرد. در موارد نادر، ایجاد پولیپ می‌تواند باعث شود خون در مدفوع مشاهده شود. گاهی اوقات وجود خون در مدفوع فقط از طریق آزمایش‌های خاص انجام شده بر روی مدفوع قابل تشخیص است (آزمایش گایاک یا خون پنهان در مدفوع). در موارد نادر، پولیپ روده بزرگ می‌تواند باعث ایجاد تغییر در عادت‌های دفع فرد شده و در صورت پیشرفت شرایط، ممکن است فرد به یبوست یا اسهال دچار شود.

نحوه تشخیص پولیپ روده بزرگ

اکثر موارد پولیپ علائم خاص برای فرد به همراه ندارند. به هر حال پولیپ‌های بزرگ‌تر می‌توانند باعث ایجاد خون در مدفوع شوند، اما این نوع پولیپ‌ها نیز معمولاً بدون علامت هستند. بنابراین، بهترین روش برای شناسایی ایجاد پولیپ معاینه وضعیت فرد توسط پزشک متخصص می‌باشد. امروزه از روش‌های دیگر نیز می‌توان برای تشخیص ایجاد پولیپ استفاده کرد.

برای مثال آزمایش مدفوع برای مشاهده علائم خون در آن، استفاده از سیگموئیدوسکوپی برای مشاهده جداره داخلی یک سوم پایانی روده بزرگ، یا استفاده از آزمایش رادیولوژی از روش‌هایی است که برای این منظور می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. در صورتی که یکی از این آزمایش‌ها ایجاد پولیپ در روده را مشخص کرده یا پزشک معالج را مشکوک به ایجاد پولیپ کند، متخصص گوارش احتمالاً از کولونوسکوپی برای خارج کردن پولیپ از روده استفاده خواهد کرد.

به خاطر اینکه کولونوسکوپی یکی از دقیق‌ترین روش‌های موجود برای شناسایی پولیپ است، امروزه بسیاری از متخصصان به افراد بیمار توصیه می‌کنند از این روش به عنوان یک آزمایش بررسی ایجاد پولیپ در شرایطی استفاده کنند که فرد مشکوک به ایجاد پولیپ روده بزرگ باشد. به این ترتیب در هنگام بررسی وضعیت روده بزرگ می‌توان در صورت مشاهده مشکل به صورت همزمان پولیپ را از روده خارج کرد.

خارج کردن پولیپ روده بزرگ به چه صورت انجام می‌شود؟

اکثر پولیپ‌های شناسایی شده در فرآیند کولونوسکوپی را می‌توان به‌طور کامل از روده خارج کرد. امروزه از روش‌های مختلف به این منظور استفاده می‌شود که اکثر آن‌ها نیازمند استفاده از پنس نمونه‌گیری و یا سوزاندن پولیپ با استفاده از امواج الکتریکی است. در اصطلاح به این روش برش یا قطع پولیپ گفته می‌شود. به خاطر اینکه جداره روده بزرگ به برش یا سوزاندن حساس نیست، این درمان باعث ایجاد ناراحتی برای فرد نمی‌شود.

در ادامه پولیپ‌های خارج شده از روده توسط متخصص پاتولوژی زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرند تا نوع بافت و احتمال وجود سلول‌های سرطانی در آن‌ها مشخص شود. در صورتی که جراح بخواهد یک پولیپ بزرگ یا غیرعادی را از روده بیمار خارج کند، متخصص آندوسکوپی ممکن است مقدار کمی جوهر استریل یا کربن سیاه در دیواره روده تزریق کند. در اصطلاح به این روش تتوی آندوسکوپی (endoscopic tattooing) گفته می‌شود.

آیا خارج کردن پولیپ روده بزرگ خطری دارد؟

خارج کردن پولیپ از روده (یا پولیپکتومی) با استفاده از کولونوسکوپی یک روش درمان سرپایی است. عوارض جانبی احتمالی این درمان در موارد نادر شامل خونریزی از ناحیه تحت درمان و ایجاد سوراخ یا پارگی در دیواره روده بزرگ است. این شرایط در حالی است که خونریزی از ناحیه تحت درمان ممکن است بلافاصله پس از درمان یا با گذشت چند روز از آن مشاهده شود.

به هر حال در صورتی که خونریزی ادامه پیدا کند، در اکثر موارد امکان متوقف کردن آن از طریق کولونوسکوپی وجود خواهد داشت. از طرف دیگر سوراخ شدن دیواره روده بزرگ یا پارگی آن در موارد نادر در بین افراد مشاهده شده و برای ترمیم آن لازم است از عمل جراحی استفاده شود.

نتیجه‌گیری

پولیپ روده بزرگ همانطور که گفته شد نواحی کوچک و غیر خطرناکی هستند که در دیواره‌های روده بزرگ تشکیل می‌شوند. برای اطمینان از سلامتی، ارزیابی و پیگیری دوره‌ای از طریق کولونوسکوپی توسط پزشک توصیه می‌شود. . در صورت لزوم، پولیپ‌های کوچک معمولاً به وسیله‌ی کولونوسکوپی قابل برداشت هستند و این کار باعث کاهش خطر تبدیل شدن آن‌ها به سرطان می‌شود.

سوالات متداول پولیپ روده بزرگ