تا به حال فکر مي کردند که بيماري سيروزکبدی يک بيماري غير قابل برگشت است ولي موارد متعددي از گزارش های علمي وجود دارد که با درمان بيماري زمينه اي، این بیماری می تواند برگشت پذیر باشد.
اقدامات درمانی برای بیماران سیروز کبدی
درمان های بيماري اوليه که در زيربه طور خلاصه بیان شده است :
1- درمانهای اختصاصي بيماران سيروز کبدي
درمان اختصاصی هپاتيت B با داروی درمان ضد ويروسي می باشد.
درمان اختصاصی هپاتيت C با داروی ضد ويروسي در موارد غیر پیشرفته می باشد.
درمان اختصاصی بیماری ويلسون با داروهاي دفع کننده مس(دی پنی سیلامین) می باشد.
درمان اختصاصی هموکروماتوز با خونگيري (حجامت )-داروهای دفع کننده آهن می باشد.
درمان اختصاصی هپاتيت اتوايميون با کورتیکواستروئيد می باشد.
درمان اختصاصی سيروز صفراوي اوليه بایورزودوکسی کوليک اسيد می باشد.
2- پرهيز از مواد و داروهايي که باعث صدمه به کبد مي شود از جمله داروي استامينوفن و دیگر مسکن ها
– هرگونه دارويي بايد پس از مشورت با پزشک مصرف شود.
– پرهيز از الکل و مشروبات الکلي
3- بررسي آندوسکوپی براي وجود واريس هاي مري و معده و درمان آن در صورت نیاز
4- واکسيناسيون بر عليه هپاتيت B و A در صورت نياز و واکسيناسيون بر عليه پنوموکوک و آنفلوآنزا
5- درمان آسيت جهت کاهش وزن معقول و کاهش تنگي نفس
6- بررسي عفونت ميکروبي مايع آسيت که بدين منظور با انجام بي حسي موضعي در پوست پايين شکم با يک سوزن باريک مقداري مايع جهت انجام آزمايش کشيده ميشود که کاملاَ بي خطر است.
7- غربالگري براي وجود سرطان کبد از طريق آزمايش خون و سونوگرافي کبد
8- در نظر گرفتن پيوند کبد براي بيماران بدحال
توصيه هاي غذايي به بيماران سيروز کبدي
بیماران سیروتیک در رژیم غذایی خود نیاز به منابع غنی از پروتئین , کالری و مواد معدنی دارند . این بیماران ممکن است دچار کاهش اشتها , کاهش وزن , تهوع و استفراغ شدید شوند که به دنبال آن دچار کاهش مواد معدنی و در نتیجه عوارض ناشی از این کمبود شوند .
به عنوان مثال کاهش مواد معدنی , کلسیم و منیزیم با علائمی چون گرفتگی های عضلانی – خستگی – ضعف و بی حالی تهوع و استفراغ و کاهش روی با علائمی چون کاهش توانایی در تشخیص مزه ها و تغیر مزه غذاها مشخص می شود .
این بیماران باید مصرف نمک خود را بسیار محدود کنند زیرا سدیم تمایل به نگهداشتن آب در بدن را دارد که به دنبال آن بیمار دچار عوارضی چون ادم و آسیت می شود . بنابراین باید مصرف نمک خود را فوق العاده محدود کنند .
پيشنهاداتي براي کاهش سديم غذا
کاهش نمک طعام براي بيماران با سيروز کبدي ـ فشار خون ـ نارسایي کليوي و بيماران قلبي توصيه مي شود.
منبع اصلي نمک طعام در غذا افزودن نمک در حين طبخ غذا يا مصرف نمک بر سر سفره غذا مي باشد
– بهتر است نمک طعام بر سر سفره مصرف نشود و در موقع طبخ غذا نیزنمک طعام حذف شود و براي مزه دادن به غذا از ليموي تازه ـ سرکه ـ سير وپياز استفاده شود.
– در موقع خريد فرآوردهاي غذائي چون سس ـ تن ماهي يا کنسروها-به ميزان سديم آنها دقت نمائيد.
– در موقع طبخ غذا قبل از اضافه کردن نمک مزه غذا چشيده شود.
– حتي الامکان از غذاهاي آماده يا فست فود استفاده نکنيد.
– نوع آب معدني مصرفي را از نظر ميزان سديم بررسي نمایيد.
– فرآوردهايي که حاوي سديم بي کربنات يا سديم کربنات هستند مصرف نکنيد.
– مصرف ميوه و سبزيجات تازه که کم سديم مي باشند بلامانع است
غذاهايي که مجاز به مصرف آنها میباشید:
نان کم نمک ـ سيب زميني ـ برنج ـ ماکاروني بدون نمک ـ تخم مرغ ـ گوشت گوساله به صورت محدود ـ مرغ و ماکيان ـ ماهي ـ سبزيجات تازه ـ ميوه هاي تازه ـ شير ـ خامه ـ ماست ـ دوغ بدون نمک ـ پنير کم نمک ـ روغن هاي گياهي (ذرت ـ زيتون) انواع سوپ هاي کم نمک ـ بستني ـ ژله ـ مربا ـ شکر ـ عسل ـ قهوه ـ چاي ـ آب ميوه ـ سرکه
غذاهايي که باید پرهيز شود:
بيسکويت ـ نان هاي شور ـ چيپس ـ پاپ کرون ـ ماهي دودي ـ زيتون پرورده ـ زيتون شور ـ ماکاروني با پنير ـ کنسروها ـ سوسيس ـ کالباس ـ هات داگ ـ پيتزا ـ غذاهاي فست فود حاوي سس ـ غذاهاي سوخاري ـ ترشي ـ شور ـ کره شور ـ ميوه هاي خشک حاوي نمک ـ آجيل ـ پسته ـ تخمه – آب گازدار ـ آب گوجه فرنگي ـ سوپ هاي آماده و کنسرو شده ـ مارگارين شور
توصیه های کلی درباره سیروز کبدی
1. کاهش ميزان سديم (نمک) غذا
2. مصرف ميزان معين و متناسب پروتئين :
مصرف پروتئين روزانه 1-1.5 گرم به ازاء هر کيلوگرم وزن بدن که بهتر است پروتئين لازم از پروتئين هاي گياهي از قبيل سويا و يا مواد غذايي چون ماهي ، گوشت مرغ ، شير ، تخم مرغ ، دوغ و ماست تامين شود. البته مي توان از گوشت قرمز به ميزان يک تا دو بار در هفته نيز استفاده کرد.
3. مصرف غلات (برنج ـ گندم و…) آزاد است ولي در مصرف حبوبات نياز به محدوديت نسبي وجود دارد .
4. مصرف کربوهيدرات ها مانند شيريني ـ نشاسته در صورتي که ديابت وجود نداشته باشد بلامانع است.
5. مصرف ميوه و سبزيجات آزاد است.
6 . افزايش تعداد وعده هاي غذايي به 4 تا 7 بار در روز و كاهش ميزان ماده غذايي مصرفي در هر وعده و گنجاندن وعده سبک عصرانه به رژيم غذايي
7. استفاده از نوشيدني هايي كه حاوي مواد غذايي غني از ويتامين و مواد معدني باشند.
سوالات متداول در مورد سیروز کبدی
خیر، سیروز کبدی با درد شکم همراه نیست.
علائم بیماری سیروز شامل موارد زیر میشود:
· بی اشتهایی
· خستگی
· کاهش وزن
· ورم در پاها و شکم
· از دست دادن عملکرد جنسی
· احساس گیجی و خواب آلودگی
عوامل زیادی باعث بروز بیکاری سیروز کبدی میشوند که در ادامه آنها را برای شما مرور میکنیم:
· داشتن سیستم ایمنی ضعیف
· اضافه وزن
· مصرف بیش از حد الکل
· انباشن آهن در بدن
فشار خون بالا، تورم شکم وپا، خونریزی، سوء تغذیه، عفونت، سرطان کبد، بیماری استخوانی و بزگ شدن طحال از عوارض داشتن سیروز کبدی است.
با استفاده از روش های زیر میتوانید از ابتلا به سیروز کبدی پیشگیری کنید:
· کنترل هپاتیت
· کاهش وزن
· درمان سیروز صفراوی