بیماری شقاق و هموروئید دو علت شایع درد و خونریزی هنگام دفع مدفوع است. در این مقاله قصد داریم همه چیز در مورد بروز این بیماری را برای شما عزیزان شرح دهیم پس اگر به دنبال راهی برای درمان این بیماری و کسب اطلاعات کافی هستید با ما همراه باشید.
علت درد و خونریزی هنگام دفع مدفوع چیست؟
درد و خونریزی هنگام دفع مدفوع ممکن است دلایل متعددی داشته باشد داشتن بیماری هایی مانند بواسیر و هموروئید از شایع ترین علل درد و خونریزی هنگام دفع مدفوع هستند. بیماری بواسیر و فیشر با علائم متفاوتی که ذکر گردید همراه خواهد بود. لذا در صورت داشتن هر گونه از این علائم بهتر است بدون اتلاف وقت به یک فوق تخصص گوارش خوب مراجعه نمایید تا از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جبران ناپذیر بپرهیزید.
بواسیر یا هموروئید چیست؟
بواسیر در ناحیه کانال مقعد و در قسمت انتهایی روده بزرگ قرار دارد، در واقع بواسیر بالشتک های عروقی طبیعی هستند که در داخل و خارج کانال مقعد قرار گرفته اند. بواسیر در اثر فشار هنگام یبوست و اسهال متورم و پر خون می شود، زمانی که این موارد تکرار شود سبب می شود تا عروق بواسیر دچار التهاب، پارگی و زخم شود و در نهایت به صورت خونریزی و بیرون زدگی همراه با درد در زمان دفع مدفوع خود را نشان دهد.
انواع هموروئید یا بواسیر
بواسیر یا هموروئید شامل چهار نوع می باشد که هر کدام از آن ها شدت درجه و علائم متفاوتی دارند، که عبارت است از:
خونریزی بدون بیرون زدگی جز بواسیر درجه اول بوده و خونریزی همراه با بیرون زدگی به صورت ناخودآگاه در جای خود قرار می گیرد، جز خونریزی های درجه دوم به شمار می آید. همچنین خونریزی به همراه بیرون زدگی که با کمک دست می توان آن را در جای خود قرار داد، جز بواسیر درجه سه و خونریزی همراه با بیرون زدگی که با دست نمی توان آن را در جای خود قرار داد جز بواسیر درجه چهارم می باشد که شدت این نوع بواسیر به نسبت دیگر نوع های آن شدید تر می باشد.
علل و عوامل موثر در ابتلا به بواسیر
علل متعددی می تواند منجر به بروز بیماری بواسیر یا هموروئید شود که عبارت است از:
- یبوست مزمن
- اسهال مزمن
- افزایش سن
- ژنتیک
- کم تحرکی
- مصرف غذاهای فاقد فیبر
- عدم مصرف سبزیجات و میوه ها
- مصرف مشروبات الکلی
- بارداری
- یبوست مزمن
- اسهال مزمن
- نشستن های طولانی مدت در توالت
علائم و نشانه های بواسیر یا هموروئید
خونریزی
اولین و شایع ترین علائم بیماری بواسیر خونریزی است. به طور معمول خونریزی در زمان دفع مدفوع که با سختی انجام می شود اتفاق می افتد. به طور معمول خونریزی در اکثر مواقع پس از دفع مدفوع رخ می دهد و از مدفوع جدا می باشد، در صورتی که اگر خون در مدفوع دیده شود این عارضه خود می تواند نشان دهنده ی بسیاری از بیماری ها همچون سرطان، پولیپ و کولیت باشد که این مشکل نیاز به بررسی بیشتری خواهد داشت.
بیرون زدگی
جالب است بدانید که دومین نشانه ابتلا به بیماری بواسیر بیرون زدگی بالشتک ها می باشد. زمانی که بیماری بواسیر شدت یابد با بیرون زدگی بالشتک ها همراه خواهیم بود که این عارضه با دست در جای خود قرار نمی گیرد، در صورتی که این بیرون زدگی بالشتک ها با دست میسر نباشد حتما بایستی بدون اتلاف وقت به درمان بواسیر بپردازید.
درد
سومین علت بیماری بواسیر یا هموروئید درد خواهد بود که درد در زمانی که بیماری تشدید پیدا کرده باشد و در مرحله یا درجه سوم و چهارم باشد، اتفاق می افتد.
درمان بواسیر یا هموروئید
درمان با توجه به برخی عوامل همچون؛ انوع هموروئید، علت ایجاد آن و صلاح دید فوق تخصص گوارش متفاوت می باشد. اما روش های درمانی متعددی جهت درمان بواسیر وجود دارد که عبارت است از:
درمان های طبی
در صورتی که بواسیر بسیار شدید نباشد می توان این بیماری را با کمک رژیم غذایی، کنترل یبوست، استفاده از آب گرم و پماد های ضد هموروئید به درمان این عارضه پرداخت.
جراحی
جراحی آخرین مرحله درمانی است، در صورتی که هموروئید همراه با لخته خون باشد درمان به صورت جراحی خواهد بود.
سایر روش های درمانی
در صورت وجود خونریزی های مکرر و دردناک بودن بیماری می توان اقدام به برداشتن هموروئید به صورت سرپایی نمود که این روش های درمانی می تواند شامل: لیزر، کوتر کردن، اشعه مادون قرمز و بستن هموروئید با حلقه پلاستیک انجام گردد.
شقاق مقعدی یا فیشر چیست؟
فیشر یا شقاق یک بیماری است که در ابتدای مقعد یا رکتوم ایجاد می شود به طور معول در این ناحیه زخم یا ترکی ایجاد می گردد که همراه با درد خواهد بود و گاهی در زمان دفع با میزان کمی خونریزی همراه می باشد. شقاق مقعدی یک پارگی کوچک در بافت نازک و مرطوب (مخاط) است که مقعد را می پوشاند. هنگامی که مدفوع سفت یا بزرگ در حین اجابت مزاج ممکن است شقاق مقعدی ایجاد شود. شقاق مقعدی معمولاً باعث درد و خونریزی هنگام اجابت مزاج می شود. شقاق مقعدی در نوزادان جوان بسیار شایع است اما می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. بیشتر شقاق های مقعدی با درمان های ساده مانند افزایش مصرف فیبر بهتر می شوند. برخی از افراد مبتلا به شقاق مقعد ممکن است نیاز به دارو یا گاهی اوقات جراحی داشته باشند.
علل ابتلا به شقاق مقعدی
شقاق مقعدی ممکن است در اثر عوامل مختلفی بروز پیدا کند که شایع ترین آنها شامل موارد زیر می شود:
- دفع مدفوع بزرگ یا سفت
- یبوست و زور زدن در هنگام اجابت مزاج
- اسهال مزمن
- رابطه مقعدی
- زایمان
علل کمتر شایع شقاق مقعدی عبارتند از:
- بیماری کرون یا یکی دیگر از بیماری های التهابی روده
- سرطان مقعد
- اچ‌آی‌وی
- بیماری سل
- سیفلیس
انواع شقاق مقعدی
شقاق مقعدی به دو نوع حاد و مزمن تقسیم بندی می شود، که هر کدام از این نوع ها با علائم متفاوتی همراه می باشند.
شقاق مقعدی مزمن
این نوع از فیشر یا شقاق مقعدی با علائم طولانی مدتی همراه است که گاهی اوقات حالت عود خواهد داشت و در اکثریت مواقع به صورت یک زایده پوستی در لبه کانال مقعد ایجاد می گردد که درمان آن به صورت جراحی خواهد بود.
شقاق مقعدی حاد
شقاق مقعدی حاد با زخم و درد در هنگام مدفوع همراه است که درمان این نوع از فیشر به صورت مراقبتی و سرپایی می باشد. تغییر سبک زندگی و تغییر عادات غذایی می تواند سبب درمان شقاق مقعدی (فیشر) شود.
درمان خانگی شقاق مقعدی
تغییر سبک زندگی و داشتن رزیم غذایی مناسب می تواند عامل اصلی ابتلا به این بیماری یعنی یبوست را بهبود بخشد و سبب درمان یبوست گردد.
استفاده از آب گرم و قرار گرفتن در لگن آب گرم می تواند کمک کننده باشد. پس از استفاده از آب گرم فرد می تواند به آرامی خود را خشک نمایید و از پماد های تجویز شده توسط متخصص گوارش را استفاده نمایید.
به منظور تسکین درد می توانید از مسکن استفاده نمایید، اما نکته ای که باید به آن توجه نمایید این است که درد منجر به تشدید گرفتگی عضلات مقعد و زخم می گردد.
درمان پزشکی شقاق مقعدی
درمان با توجه به شدت بیماری و صلاح دید پزشک متفاوت می باشد. یکی از روش های درمان تزریق بوتاکس می باشد، در حقیقت تزریق سم بوتولینوم به عضله داخل مقعد به رفع گرفتگی عضله کمک می نمایید. این روش درمان می تواند منجر به بهبود خونرسانی و ترمیم زخم های شقاق شود و درصد موفقیت این روش درمانی بسیار بالا و با اقدامات تکمیلی صددرصد می رسد. درمان شقاق با بوتاکس به صورت سرپایی توسط فوق تخصص گوارش انجام می گردد و یک روش آسان و معجزه گر خواهد بود. این روش درمانی یک روش بدون عارضه است و بهترین و اولین روش درمان شقاق مقعدی به شمار می آید. در نهایت روش درمان بیماری شقاق مزمن جراحی است که در این عمل قسمتی از اسفنکتر داخلی مقعد قطع و اقدامات برداشتن زائد پوستی انجام می شود.