جدول محتوا
درمان تهوع بارداری
تهوع و استفراغ بارداری معمولاً بین هفته پنجم تا هجدهم بارداری رخ می‌دهد. بین 50 تا 90 درصد از زنان دارای درجاتی از تهوع، همراه با استفراغ یا بدون آن هستند. شدت این علائم می‌تواند متفاوت باشد.
بسیاری از زنان مبتلا به تهوع و استفراغ مربوط به بارداری، بدون هیچ گونه عوارضی به طور کامل بهبود می‌یابند. زنان مبتلا به تهوع خفیف تا متوسط اغلب در اوایل بارداری اضافه وزن کمتری می‌یابند. این موضوع به ندرت می‌تواند برای سلامت نوزاد نگران کننده باشد، مگر این که مادر قبل از بارداری، بسیار کم وزن (حداقل 10 درصد زیر وزن ایده‌آل بدن) باشد. برای جلوگیری از مشکلات بیشتر می‌توانید در مورد وزن و عوارض مربوط به تهوع و استفراغ بارداری خود با متخصص گوارش مشورت کنید.
تهوع صبحگاهی چیست؟
“تهوع صبحگاهی” اصطلاحی است که اغلب برای توصیف تهوع و استفراغ خفیف به کار می‌رود، در حالی که اصطلاح “تهوع و استفراغ شدید” برای توصیف وضعیت حاد استفاده می‌شود. تهوع و استفراغ شدید ممکن است باعث شود شما چندین بار در طول روز استفراغ کنید و از وزنتان کاسته شود. در این وضعیت معمولاً نیاز به درمان در بیمارستان خواهید داشت.
تهوع صبحگاهی یا تهوع و استفراغ شدید بارداری
- تهوع صبحگاهی
تهوع و استفراغ اغلب در طی هفته پنجم یا ششم بارداری ایجاد می‌شود. این حالت حدود هفته نهم به اوج می‌رسد و به طور معمول تا هفته شانزدهم الی هجدهم بارداری بهبود می‌یابد. با این حال، این علائم در 15 تا 20 درصد از زنان تا سه ماهه سوم باردای و در 5 درصد از زنان تا زمان زایمان ادامه خواهد یافت. اگر چه به حالت تهوع مربوط به بارداری، “تهوع صبحگاهی” می‌گوییم، اما شما ممکن است در هر زمانی از روز احساس تهوع داشته باشید. بسیاری از زنان (80 درصد) در طول روز حالت تهوع را تجربه می‌کنند.
نکته جالب توجه این است که زنان مبتلا به تهوع و استفراغ خفیف در دوران بارداری، کمتر از زنان دیگر دچار سقط جنین و مرده‌زایی می‌شوند.
- استفراغ شدید حاملگی
” تهوع غیر معمول بارداری” اصطلاحی برای توصیف تهوع و استفراغ شدید در دوران بارداری است. زنان مبتلا به تهوع و استفراغ شدید اغلب هر روز دچار استفراغ می‌شوند و ممکن است بیش از 5 درصد از وزن قبل از بارداری خود را از دست بدهند. در اغلب موارد، آزمایش خون و ادرار زنان دارای تهوع و استفراغ شدید، شواهدی از کاهش آب بدن را نشان می‌دهد.
علت تهوع و استفراغ بارداری
تهوع و استفراغ مربوط به بارداری مشخص نیست. افزایش سطح هورمون‌ها، کاهش حرکت محتویات معده و عوامل روانی از جمله رایج‌ترین نظریه‌های موجود است.
در برخی از زنان احتمال بیشتری برای ابتلا به تهوع و استفراغ بارداری وجود دارد، از جمله زنانی که:
- این علائم را در حاملگی قبلی خود تجربه کرده‌اند.
- هنگام مصرف استروژن (به عنوان مثال، قرصهای ضد بارداری) یا هنگام سردردهای قاعدگی، تهوع و استفراغ داشته‌اند.
- بیماری حرکت (تهوع در ماشین) را تجربه می‌کنند.
- سابقه مشکلات گوارشی (به عنوان مثال، ریفلاکس معده، زخم گوارشی) دارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
بسیاری از زنان، به ویژه کسانی که دچار تهوع و / یا استفراغ خفیف تا متوسط هستند، لازم نیست برای درمان تهوع و استفراغ به پزشک مراجعه کنند.
زنان مبتلا به تهوع و استفراغ شدیدتر گاهی نیاز به نظارت و معاینات پزشک خود و یا متخصص گوارش دارند. ممکن است برای بررسی علت و تعیین شدت تهوع و استفراغ، یک یا چند تست از جمله آزمایش خون، آزمایش ادرار و یا سونوگرافی توصیه شود.
- نشانه‌های کم آبی بدن، از جمله دفعات اندک دفع ادرار، ادرار تیره رنگ یا سرگیجه در هنگام ایستادن.
- استفراغ مکرر در طول روز، به خصوص اگر در استفراغ خود خون مشاهده کنید.
- درد شکمی یا لگن و یا گرفتگی
- اگر بیش از 12 ساعت قادر به نگه داشتن هیچ غذا یا نوشیدنی در معده خود نیستید.
- اگر بیش از 2.3 کیلو کاهش وزن دارید.
درمان تهوع و استفراغ بارداری
درمان ممکن است تهوع و استفراغ شما را به طور کامل برطرف نسازد. ممکن است لازم باشد تا انواع مختلفی از درمان را در طی چند هفته امتحان کنید تا بهترین درمان موثر برای خود را پیدا کنید. خوشبختانه، این علائم معمولاً تا اواسط بارداری برطرف خواهند شد، حتی اگر شما هیچ کدام از روش‌های درمان را انجام ندهید.
داروهای ضد تهوع بارداری: در برخی از زنان داروهای کاهش تهوع و استفراغ مؤثر است. مصرف آنها در دوران بارداری ایمن و بی‌خطر است. هیچ کدام از داروهایی که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم، مضر نیستند. حتماً قبل از مصرف هر داروی جدید بدون نسخه و یا با نسخه از جمله مکمل‌های غذایی و گیاهی، با پزشک خود مشورت کنید.
- ویتامین B6 و دوکسی لامین : مکمل‌های ویتامین B6 می‌تواند علائم خفیف تا متوسط تهوع را کاهش دهد، اما معمولاً مانع استفراغ نمی‌شود.
- آنتی هیستامین و دیگر داروهای ضد تهوع: آنتی هیستامین‌ها و دیگر داروهای ضد تهوع، درمان بی‌خطر و مؤثری برای تهوع و استفراغ مربوط به بارداری هستند.
- دیگر داروهای ضد تهوع که با نسخه پزشک در دسترس هستند، از جمله:
- پرومتازین
- متوکلوپرامید (رگلان)
- اندانسترون (Zofran) این دارو برای درمان تهوع در کودکان و بزرگسالان موثر است.
تغییرات رژیم غذایی: سعی کنید قبل از گرسنگی و یا به محض احساس گرسنگی غذا بخورید تا از خالی ماندن معده که ممکن است حالت تهوع را تشدید کند، جلوگیری کنید. وعده‌های غذایی کوچک حاوی پروتئین بالا و نیز کربوهیدرات و چربی کم بخورید. مایعات سرد، شفاف و گازدار یا ترش (به عنوان مثال، لیموناد زنجبیلی، لیموناد) را در مقادیر کم بین وعده‌های غذایی خود بنوشید. بوییدن لیموی تازه، نعناع، یا پرتقال یا استفاده از یک روغن منتشر کننده این بوها نیز ممکن است مفید باشد.
دوری از محرک‌ها: از بو، طعم و چیزهای دیگری که باعث حالت تهوع می‌شود، دوری کنید. حذف غذاهای تند و پُر ادویه به کاهش تهوع برخی از زنان کمک می‌کند.
مسواک زدن دندان‌ها بعد از خوردن غذا ممکن است به پیشگیری از این علائم کمک کند. از دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا خوردن و از تغییر سریع حرکات خود اجتناب کنید.
اگر با مصرف ویتامین‌های دوران بارداری حاوی آهن، تهوع شما تشدید می‌شود، سعی کنید آنها را در هنگام خواب مصرف کنید. در صورت پایداری علائم، از مصرف ویتامین‌ها به طور موقت خودداری کنید. اگر مصرف ویتامین‌های دوران بارداری خود را متوقف می‌کنید، به منظور کاهش خطر نقائص تولد، یک مکمل که شامل 400 تا 800 میکروگرم اسید فولیک باشد را تا حداقل هفته چهاردهم بارداری مصرف کنید.
تزریق مایعات و مواد مغذی: اگر قادر به نگه داشتن مواد غذایی و مایعات در معده خود نیستید، ممکن است تزریق داخل وریدی (IV) مایعات برای شما مفید باشد. برای مدت زمان کوتاه ممکن است به شما توصیه شود که از خوردن و نوشیدن هر چیزی خودداری کنید تا به روده‌های خود استراحت بدهید. معمولاً در عرض 24 تا 48 ساعت که حال بهتری داشتید، به آرامی می‌توانید خوردن و نوشیدن دوباره را شروع کنید.
اگر با وجود درمان، همچنان وزن خود را از دست می‌دهید، پزشک ممکن است انواع دیگری از تغذیه، از جمله استفاده از سوند معده (لوله‌ای که از طریق بینی شما به داخل معده وارد می‌شود) و در کنار آن تزریق وریدی IV را به شما توصیه کند.
درمان‌های مکمل: روش‌های زیر ممکن است همزمان با درمان‌های فوق‌الذکر مفید واقع شود:
- طب سوزنی و طب فشاری
- هیپنوتیزم: گزارش شده است که هیپنوتیزم برای برخی از زنان باردار مفید می‌باشد. مشاوره نیز ممکن است برای زنان مبتلا به اضطراب مفید واقع شود.
- زنجبیل
نتیجه گیری
با توجه به اینکه بارداری دوران خاصی محسوب می شود، و از آنجائیکه حالت تهوع نیز مقدار زیادی از آب بدن را از بین می برد، ضرروریست هر چه سریعتر برای درمان این عارضه اقدام نمایید. مراجعه به پزشک متخصص گوارش خوب در تهران می تواند شما را از ناراحتی های ناشی از حالت تهوع در بارداری برهاند.
دکتر مسعود صدرالدينی فوق تخصص گوارش ، کبد و آندوسکوپی می باشند ایشان دارای بورد تخصصی و فوق تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران مباشند همچنین متخصص گوارش ( معده و روده ) و داخلی هستند که دوره ی فلوشیپ ERCP پیشرفته را گذرانده و دارای سابقه آموزشی و پژوهشی در دانشگاه های علوم پزشکی میباشند و عضو انجمن گوارش اروپا و امریکا هستند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.